Wszystko o DALI - cechy, korzyści, zastosowania
Dagmara Czarnota , 30 września 2020
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu nikt nie pomyślałby o możliwości gaszenia i zapalania światła bez użycia włączników. Obecnie jesteśmy w stanie ściemniać i zapalać pojedynczą żarówkę jak też grupy opraw oświetleniowych używając jedynie komputera, smartphone’a lub aplikacji mobilnej. Aktualnie rynek systemów sterowania oświetleniem jest w fazie rozkwitu i bardzo szybko się rozwija. Jednym z głównych osiągnięć rynku oświetleniowego XXI wieku jest stworzenie standardu DALI.
Co to jest DALI?
DALI, czyli Digital Addressable Lighting Interface jest częścią cyfrowego systemu sterowania oświetleniem, a dokładniej protokołem umożliwiającym komunikację między oprawami oświetleniowymi, a systemem sterującym. Innymi słowy - inteligentny system DALI umożliwia współpracę między pojedynczymi oprawami oświetleniowymi, a także ich grupami, a narzędziami sterującymi oświetleniem, takimi jak stateczniki elektroniczne, czujniki natężenia lub czujniki obecności. Dzięki takiemu rozwiązaniu jesteśmy w stanie sterować oświetleniem nie tylko korzystając z urządzeń peryferyjnych, ale również używając komputera, smartphone'a czy też aplikacji mobilnej. Standard DALI jest owocem współpracy czołowych producentów opraw i instalacji oświetleniowych, do których należą: Philips, Helvar, Osram i Tridonic. DALI jest określony przez normę IEC 62386.
Największe korzyści dla przedsiębiorców korzystających z DALI
Sposobów na wypracowanie oszczędności lub obniżenie kosztów działania firmy jest wiele. Jednym z nich jest zautomatyzowany system sterowania oświetleniem oparty na protokole DALI. Dzięki niemu firma nie tylko będzie mogła szczycić się wysoką energooszczędnością, ale również zyska miano przedsiębiorstwa przyjaznemu środowisku. Korzystając z inteligentnych systemów sterowania oświetleniem firmy zarówno obniżą koszty eksploatacyjne jak i zwiększą komfort i poczucie bezpieczeństwa swoich pracowników. Dodatkowo DALI charakteryzuje się prostotą instalacji, łatwością obsługi oraz wysoką odpornością na zakłócenia.
Przewaga DALI nad tradycyjnym systemem analogowym
Tradycyjny system sterowania światłem oparty na zasilaniu 1-10V coraz częściej zostaje zastąpiony nowoczesnym systemem DALI. Przyczyn takiego zachowanie jest kilka. Poniżej znajdują się najważniejsze powody przyczyniające się do występowania tego zjawiska oraz podkreślające korzyści płynące z użytkowania systemu DALI.
Wysoka odporność na zakłócenia
System DALI w porównaniu z systemem 1-10V nie bazuje na sygnale analogowym, ale cyfrowym, który jest zdecydowanie mniej podatny na zakłócenia. Dzięki temu praca systemu DALI przebiega szybciej, sprawniej oraz występuje mniej awarii.
Dwukierunkowy przepływ danych
W przypadku systemu analogowego przepływ informacji płynących między sterownikami, a oprawami jest możliwy tylko w jedną stronę. Nowoczesny system DALI nie tylko umożliwia przesyłanie sygnałów od sterowników do opraw i na odwrót, ale również zbiera i analizuje informacje dostarczane przez czujniki umiejscowione przy urządzeniach końcowych.
Możliwość integracji z innymi systemami
W dzisiejszym świecie jedyną stałą rzeczą jest występowanie ciągłych zmian. Z tego powodu dobrze funkcjonujący system powinien mieć możliwość rozbudowy, przebudowy oraz integracji i komunikacji z innymi systemami. Przewagą DALI nad systemem 1-10V jest posiadanie opcji współpracy z systemami zarządzania budynkiem takim jak BMS i KNX.
Dostęp zdalny i możliwość konfiguracji
Użytkownicy systemu DALI mogą sterować oświetleniem budynków z każdego miejsca na świecie. Jest to możliwe dzięki zdalnemu dostępowi do infrastruktury oświetleniowej. Sterowanie oświetleniem jest możliwe z komputera, komórki lub aplikacji mobilnej. Dodatkowo DALI oferuje możliwość szybkiej i łatwej konfiguracji oświetlenia, co znacznie obniża koszty przeprowadzonych prac. Duże znaczenie ma możliwość przeprowadzenia konfiguracji w dowolnym czasie.
Prostota i szybkość instalacji
Przeprowadzanie prac instalacyjnych lub modernizacyjnych systemu sterowania oświetleniem w budynku bardzo często wymusza na przedsiębiorcy wstrzymanie prac zakładu, aby zapewnić bezpieczeństwo pracownikom. Z tego powodu kluczową rolę odgrywa szybkość przeprowadzenia instalacji i modernizacji systemów. DALI charakteryzuje się bardzo szybkim montażem oraz prostotą instalacji. Dodatkowo przewody sterujące są zabezpieczone przed odwróceniem polaryzacji i mogą leżeć w jednej linii z przewodami zasilającymi, co znacznie usprawnia pracę montera.
Brak dodatkowych wyłączników światła
Kolejnym atutem DALI jest fakt, że jego interfejs nie wymaga montowania dodatkowych wyłączników światła. Włączanie i wyłączanie światła opiera się na sygnałach przesyłanych przy pomocy przewodów kontrolnych prosto z centralki. Dodatkowo sposób ściemniania ma charakter logarytmiczny, który jest najlepiej przyswajalny i komfortowy dla ludzkiego oka.
Efektywność i elastyczność sterowania
System DALI charakteryzuje się otwartą architekturą, która umożliwia bezproblemowe przyłączenie każdego nowego urządzenia do zespołu. Dodatkowo pozwala na sterowanie pojedynczymi oprawami oświetleniowymi jak i grupami. Co więcej każda oprawa może pracować na innym poziomie natężenia światła.
Różnice między DALI, a DALI-2
Występujące zmiany na świecie, pojawiające się innowacje doprowadziła do powstania nowej, ulepszonej wersji protokołu DALI, a mianowicie DALI-2. DALI-2 odznacza się wyższą elastycznością i konkurencyjnością na rynku od swojego poprzednika. Największym osiągnięciem DALI-2 jest zwiększenie kompatybilności w standardzie, co oznacza, że do systemu sterowania mogą być wpięte urządzenia pochodzące od różnych producentów. Dzięki DALI-2 wszystkie te produkty będą ze sobą w pełni współpracować. Dodatkowo do systemu DALI-2 wprowadzono nowe typy urządzeń kontrolnych oraz zdefiniowano nowe procedury testowe, które odpowiadają za zwiększenie jakości produktów zgodnych z DALI-2.
Gdzie stosuje się DALI?
Przestrzenie biurowe
DALI idealnie sprawdza się w obsługiwaniu oświetlenia we wszystkich przestrzeniach biurowych typu open space jak i tych podzielonych na boksy. Dodatkowo dzięki DALI nie ma problemu ze sterowaniem oświetleniem w przypadku przebudowy pomieszczenia np. podczas tworzenia nowych boksów czy montażu nowych ścianek działowych.
Przestrzenie fabryczne
Bardzo często standard DALI wykorzystuje się przy sterowaniu oświetleniem w wielkich magazynach i halach produkcyjnych. Dzięki niemu można ustawić automatyczną regulację poziomu światła, która będzie zależeć od ilości docierającego światła dziennego. Przy zastosowaniu DALI można określić poziom świecenia każdej pojedynczej oprawy o dowolnej porze i czasie.
Przyszłość DALI
Rynek inteligentnego oświetlenia i zautomatyzowanych systemów sterujących oświetleniem obecnie rozwija się w bardzo szybkim tempie. W roku 2018 zaobserwowano wzrost sprzedaży zautomatyzowanych systemów sterowania o 18% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Eksperci z IHS Markit szacują, że ten wzrost będzie coraz większy i do 2022 roku sprzedaż produktów i usług z tego obszaru będzie przybierać w średnim tempie około 21% rocznie. Co za tym idzie również sprzedaż protokołu DALI oraz DALI-2 będzie wzrastać z roku na rok. Z tego powodu przyszłość DALI maluje się w optymistycznych barwach. Jeszcze przez wiele lat standard DALI będzie jednym z najlepszych protokołów wykorzystywanych do sterowania oświetleniem.