Body leasing, a outsourcing programistyczny w IT

Body leasing, czyli leasing pracowniczy to jedna z form współpracy z firmą IT. Klasyczny outsourcing programistyczny, czy outsourcing kompetencyjny to inne przykłady na to jak rozszerzyć możliwości naszego działu informatycznego. Z kolei pośrednictwo HR nie wiążę nas z żadną firmą programistyczną. Team leasing IT jest bardziej rozwiniętą formą body leasingu IT. Artykuł omawia zalety i wady tych rozwiązań.

Rynek pracy w Polsce stale wykazuje deficyt programistów i pracowników IT. Czy wewnętrzna rekrutacja jest jedynym sposobem, aby zaspokoić rosnące potrzeby na specjalistów IT? Jakie są alternatywy i kiedy mogą się sprawdzić?

Problemy z rekrutacją programistów w IT

Rekrutacja programistów jest tradycyjnym sposobem uzupełniania braków kadrowych i w niektórych sytuacjach jest sposobem najwłaściwszym, szczególnie gdy firma decyduje się trwale rozbudować dany dział lub pion. Niestety ten klasyczny model w przypadku IT nastręcza wielu problemów. Aktualnie w branży informatycznej jest spory deficyt deweloperów, w związku z czym kandydaci są dość wybredni, jeśli chodzi o oferty. Ponadto więcej czasu zajmuje im podjęcie decyzji o rozpoczęciu współpracy. Jednocześnie, ze względu na rynek pracownika, zatrudnieni już programiści są bardziej skłonni porzucić aktualne stanowisko i przenieść się do innego pracodawcy. I nie ma tu większego znaczenia, czy mówimy o zatrudnieniu na umowę o pracę, czy też inną formę. Dlatego, zarządzając działem IT, należy liczyć się ze stałym ryzykiem poważnych przetasowań kadrowych i stojącymi za tym rosnącymi kosztami rekrutacyjnymi.

Pośrednictwo HR

Pewną odpowiedzą na potrzebę stałej rekrutacji są rosnące jak grzyby po deszczu firmy pośrednictwa HR (ang. human resources), nierzadko specjalizujące się właśnie w rekrutacji pracowników sektora informatycznego. Najprawdopodobniej przy pewnej skali potrzeb usługi firm HR są niezłą alternatywą dla samodzielnie prowadzonej rekrutacji. Koszty mogą być niższe, a firmy specjalizujące się w dostarczaniu programistów powinny mieć narzędzia do weryfikacji ich kompetencji. Niestety realia często są inne. Nierzadko słyszałem od klientów opinie, iż próbowali tego rodzaju usług z bardzo różnym skutkiem. Zwykle pośrednicy HR dostarczają zestaw z pozoru całkiem niezłych CV, za którymi stoją bardzo różne rzeczywiste umiejętności. Potencjalni kandydaci rzadko kiedy przechodzą skuteczne testy kompetencyjne umiejętności technicznych. Dlatego po otrzymaniu listy CV i tak konieczna jest wewnętrzna weryfikacja "papierowych specjalistów". Czyli w praktyce pośrednictwo HR zdejmuje z firmy tylko część problemów, związanych z ogłoszeniami o pracę i ze wstępną weryfikacją. Reszta pozostaje bez zmian. Firmy rekrutacyjne zdejmują z nas głównie konieczność zamieszczania ogłoszeń o pracę i lepiej od nas wiedzą gdzie zamieszczać takie ogłoszenia. W żaden sposób nie rozwiązują też problemu retencji programistów. Ciąży na nich też niewielka odpowiedzialność za skuteczność zrekrutowanych koderów. Ich zysk nie jest w żaden sposób powiązany z tym, czy projekty realizowane przez rekrutowany zespół powiodą się w założonym terminie i budżecie. Firmy HR bardzo często oferuję też model zbliżony do IT body leasingu, w którym formalnie to one wynajmują osobę dla klienta. Jednakże w praktyce jest to obarczone tymi samymi problemami co klasyczne usługi HR.

Body leasing IT

Rekrutacja, czy to bezpośrednia, czy też z pomocą pośrednika, wiąże się zawsze z pewnymi problemami. Przede wszystkim uzupełnienie braków kadrowych może trwać dość długo. Ponadto nie zawsze długoterminowe zatrudnianie pracownika jest optymalne. Czasem lepsze jest znalezienie eksperta, który z założenia pracuje w firmie przez relatywnie krótki czas, wnosząc swą wiedzę i doświadczenie i w jakimś zakresie dzieląc się nimi z resztą zespołu. W tej sytuacji korzystną opcją wydaje się w IT body leasing (leasing pracowniczy, team leasing), polegający na "wypożyczeniu" od dostawcy fachowca w danej dziedzinie. Formalnie jest to pracownik zewnętrzny, zatem firma nie ponosi wielu kosztów administracyjnych i kadrowych. Rozwiązanie wydaje się idealne, jednakże nie zawsze takie jest. Przede wszystkim bardzo często body leasing niewiele się różni od pośrednictwa HR. Dostawca usługi body leasingu IT przedstawia zestaw CV do wyboru, a stojące za nimi umiejętności są już różne. Plusem jest to, że wymaganych specjalistów mamy dostępnych niemal od ręki, a zwykle umowa z firmą bodyleasingową nie jest długoterminowym zobowiązaniem i pozwala na zmianę wybranego człowieka.

Outsourcing programistyczny

Outsourcing programistyczny jest alternatywą dla body leasingu. W klasycznym wydaniu polega na zleceniu realizacji projektu (lub jego części) do zewnętrznej firmy programistycznej. Podczas gdy w body leasingu projekt zarządzany jest na ogół całkowicie wewnętrznie, a realizowany programistami zewnętrznymi, w outsourcingu programistycznym również zarządzanie odbywa się na zewnątrz firmy. Wiąże się to z jednej strony z brakiem pełnej kontroli nad budową systemu, z drugiej natomiast z mniejszymi narzutami organizacyjno-administracyjnymi związanymi z budowaniem kadry zarządzającej. Czyli ciężar prowadzenia projektu spada na dostawcę, lecz w zamian zwykle niewiele wiadomo, co się dzieje w projekcie, dopóki wykonawca nie przedstawi go do odbioru. Ważnym mankamentem tego modelu współpracy jest to, że wiąże się z innym rodzajem narzutu organizacyjnego - koniecznością przygotowania specyfikacji i wyborem wykonawcy, co zawsze generuje pewne ryzyko. I oczywiście nie każdy projekt nadaje się do tego rodzaju współpracy - nie zawsze da się jednoznacznie określić zawczasu specyfikację, zwłaszcza jeśli w grę wchodzi przejęcie utrzymania projektu po innym dostawcy.

Outsourcing kompetencyjny

Outsourcing kompetencyjny to pewna nowość na rynku. Jest to usługa leżąca gdzieś pomiędzy body leasingiem a klasycznym outsourcingiem programistycznym. Podczas gdy klasycznie outsourcing jest rozliczany "za projekt", czyli fixed-price, outsourcing kompetencyjny jest rozliczany za czas pracy specjalistów, podobnie jak body leasing. Przy zamówieniu body leasingu konieczne jest określenie parametrów wymaganego specjalisty bądź specjalistów, na podstawie których dostawca przedstawia listę CV. W outsourcingu kompetencyjnym dostawca sam dobiera ludzi do projektu, nierzadko zmieniając ich w trakcie jego trwania, jeśli tylko zajdzie taka potrzeba.

Outsourcing kompetencyjny łączy więc najlepsze elementy body leasingu i klasycznego outsourcingu. Jest też usługą zdefiniowaną na wyższym poziomie. To oznacza, że dostawca ma większy wpływ na realizację prac i dobór rozwiązań. Proszę tylko spojrzeć na różnicę w zapytaniu ofertowym. W wypadku body leasingu definiujemy potrzebę w ten sposób "Potrzebuję programisty Android z 4-letnim stażem". W wypadku outsourcingu kompetencyjnego powiemy "Chcę stworzyć aplikację mobilną, której codziennie będzie używało dziesięć tysięcy osób i która nadal będzie działała płynnie". To zupełnie zmienia postać rzeczy i pozwala kompetentnemu dostawcy na wykazanie się umiejętnościami nie tylko w obszarze ściśle technicznym (tworzenie kodu). Możemy również liczyć na pomoc na poziomie organizacyjnym oraz biznesowym. Firma programistyczna może zasugerować odpowiedni zespół do realizacji usługi lub wykonanie jej w innej technologii (np. React Native, bo uzyskał informację, że aplikacje chcielibyśmy uruchomić też na telefonach iPhone).

Gdzie więc jest haczyk? Oczywiście zawsze istnieje ryzyko, że dostawca nie będzie działał tak szybko i sprawnie, jak by mógł. W końcu w na pozór w jego interesie leży, aby projekt trwał długo i przynosił większe pieniądze. I zapewne jakaś część dostawców rozumuje w ten sposób. Jednakże w interesie dobrego dostawcy leży rzetelne wywiązywanie się z obowiązków i budowanie długotrwałej wiarygodnej współpracy. Wszelkie próby naciągania klienta na dłuższą metę są łatwe do wykrycia i zwykle oznaczają wypowiedzenie umowy. Rzetelny wykonawca będzie przykładał dużą wagę do budowania zaufania u swojego klienta, wiedząc, że transparentność jest podstawą tej usługi. A może być ona realizowana na wiele sposobów, choćby poprzez dostarczanie szczegółowych godzinowych raportów z wykonanych prac.

Podsumowanie

Jaki model współpracy ze specjalistami IT będzie najlepszy w Twoim przypadku? Na to pytanie musisz sobie odpowiedzieć samodzielnie. Jeśli chcesz zbudować (lub powiększyć) trwały zespół, pewnie warto zainteresować się zatrudnieniem pośrednio lub bezpośrednio. Jeśli z założenia projekt jest krótkotrwały lub jeśli poszukujesz tymczasowego wsparcia, przeanalizuj plusy i minusy body leasingu i modeli outsourcingowych. Pomocna może tu być poniższa tabela.

ImpiCode

Temat zaspokojenia zapotrzebowania na usługi programistyczne jest szeroki, a dobranie modelu odpowiedniego do naszych potrzeb może być ciężkim zadaniem. Chętnie o nim podyskutujemy i pomożemy w wybraniu najlepszego rozwiązanie.