Co to jest FinTech?

FinTech to skrót od technologii finansowych. Mianem FinTech określa się wszystkie innowacyjne rozwiązania technologiczne stosowane w sektorze finansowym. Warto podkreślić, że samo słowo nie odnosi się jedynie do oferowanych usług i produktów, lecz również definiuje sektor gospodarki i wszystkie firmy zajmujące się dostarczaniem tego typu rozwiązań.

Geneza powstania branży FinTech

Wiele osób błędnie przyjmuje, że FinTech powstał w latach 80-tych XX wieku z powodu rosnącego zjawiska komputeryzacji. Wraz z rozpowszechnieniem komputerów zaczęły pojawiać się nowe rozwiązania ułatwiające i automatyzujące procesy bankowe. W rzeczywistości początki branży datują się na lata pięćdziesiąte, w których zaczęto wykorzystywać pierwsze karty kredytowe. Dziesięć lat później zbudowano pierwszy bankomat, który również należy do osiągnięć sektora FinTech. 

Duży przełom nastąpił w latach 90-tych wraz z rozwojem Internetu. To właśnie w tej dekadzie rozpoczął się proces digitalizacji usług finansowych. Podczas trwania światowego kryzysu finansowego w latach 2007 - 2009 wiele osób straciło zaufanie do tradycyjnych usług bankowych i szukało nowych sposobów przechowywania pieniędzy oraz dokonywania płatności. Firmy FinTech pozyskały w tym czasie wielu nowych klientów i przeżyły kolejny rozkwit.

Jednak największa rewolucja rozpoczęła się po roku 2010, kiedy to użytkowanie smartfonów z dostępem do Internetu było już na porządku dziennym. Obecnie branża FinTech nadal dynamicznie się rozwija i z roku na rok obserwujemy wzrost liczby oferowanych aplikacji dotyczących m.in. mobilnych płatności, blokchainu lub mikropożyczek. Z raportu “Adjust’s Mobile Finance Report 2020” wynika, że aż 73% użytkowników smartfonów korzysta z co najmniej jednej aplikacji do zarządzania swoimi środkami pieniężnymi. Mobilne rozwiązania FinTech są doceniane przede wszystkim za wygodę i prostotę użytkowania oraz stały dostęp do finansów.

Korzyści stosowania rozwiązań z branży FinTech

Firmy FinTech często oferują rozwiązania konkurencyjne do tradycyjnych usług bankowych. Jednak w porównaniu z instytucjami finansowymi nie muszą oferować całej palety produktów i usług dostosowanych do różnorodnych klientów, lecz mogą w pełni skupić się na jednym problemie i znaleźć dla niego najlepsze rozwiązanie. Przykładem jest organizacja Kiva, która stworzyła platformę do udzielania nieoprocentowanych mikropożyczek. W serwisie można ubiegać się o pożyczkę do dziesięciu tysięcy dolarów.

Zmniejszenie kosztów

Cena bardzo często odgrywa istotną rolę podczas podejmowania decyzji zakupowych. Duża część firm FinTech oferuje produkty o niższej cenie od ich tradycyjnych odpowiedników. Wynika to z wprowadzenia innowacji, zastosowania nowszych i wydajniejszych technologii lub algorytmów w pełni automatyzujących konkretny proces. W ten sposób program zastępuje ludzką pracę, a przedsiębiorstwa zyskują oszczędności poprzez zatrudnianie mniejszej liczby pracowników.

Przykładem produktu charakteryzującego się niższą ceną od tradycyjnych usług jest aplikacja Atom Finance, która odpowiednio alokuje kapitał klienta i zarządza jego portfelem aktywów.  Program automatycznie inwestuje w różne fundusze zgodnie z preferencjami użytkownika i cały czas analizuje zmiany w portfelu. Dzięki zastąpieniu pracy doradców inwestycyjnych i braku konieczności posiadania oddziałów firma oferuje swoim klientom atrakcyjne cenowo produkty. Jedynie za 9,99 dolarów miesięcznie ma się dostęp do takich funkcjonalności jak m.in.: śledzenie rzeczywistych zmian cen inwestycji, dostęp do komentarzy i opinii analityków oraz możliwość wykonywania prognoz.

Szybkość usługi

Skorzystanie z niektórych usług bankowych np. wzięcie pożyczki często wiąże się z rozmową z przedstawicielem banku, obowiązkiem spełnienia rygorystycznych wymagań i podpisaniem sterty dokumentów. Nie dość, że zajmuje to sporo czasu, to jeszcze bank może odmówić udzielenia pożyczki z nieoczywistych powodów. Z pomocą przychodzą rozwiązania FinTech oferujące swoje usługi przez Internet.

MoneyMan jest firmą FinTech udzielającą pożyczek przez Internet. Cały proces ubiegania się o pożyczkę polega na wypełnieniu formularza. Program szybko sprawdza i weryfikuje wpisane dane, a następnie przekazuje odpowiedź zwrotną o udzieleniu kredytu bądź o odmowie. Przelew jest wykonywany w ciągu kilku minut od momentu zaakceptowania wniosku. Całość transakcji, począwszy od wypełnienia formularza, a skończywszy na znalezieniu się pieniędzy na koncie klienta, zajmuje raptem kilkanaście minut.

Dostępność

Aby móc używać większość rozwiązań branży FinTech wystarczy mieć tylko dostęp do Internetu. Dodatkowo z usług można korzystać o dowolnej porze dnia i nocy. Ten istotny aspekt doceniają przede wszystkim osoby mające sporo obowiązków w ciągu dnia, którym ciężko jest znaleźć czas na wizytę w banku. Warto podkreślić, że usługi FinTech są dostępne dla większej liczby ludzi, ponieważ aby móc z nich skorzystać, trzeba spełnić mniejsze wymagania niż te obowiązujące w bankach. 

Obszary działalności FinTech

Produkty FinTech stosowane są w wielu branżach i gałęziach gospodarki tworzących sektor finansowy. Poniżej przedstawimy niektóre ich rozwiązania.

Blockchain i kryptowaluty

Zarówno blockchain jak i kryptowaluty są rozwiązaniami FinTech. Blockchain jest technologią służącą do przechowywania oraz przesyłania informacji o transakcjach zawartych w Internecie. Informacje przesyłane są w postaci bloków danych tworzących łańcuch. Blockchain wykorzystywany jest w platformach pożyczkowych oraz w aplikacjach obsługujących transakcje kupna i sprzedaży kryptowalut.

Coinbase jest serwisem umożliwiającym kupowanie i sprzedawania różnych kryptowalut takich jak bitcoin, litecoin i ethereum. Inwestorzy na bieżąco mogą śledzić zmiany wartości walut i zarządzać swoim portfelem. Dodatkowo platforma umożliwia zaplanowanie działań i czynności z kilkutygodniowym wyprzedzeniem. Inwestycje mogą być dokonywane zarówno przez indywidualne osoby jak i firmy. Coinbase jest często wybieraną platformą obsługującą transakcje na rynku kryptowalut ze względu na wysoki poziom bezpieczeństwa. Warto wspomnieć, że Coinbase jest pierwszą giełdą kryptowalutową, która planuje wejść na NASDAQ na początku drugiego kwartału 2021 r. Obecnie spółka wyceniana jest na około 100 miliardów USD.

Platformy crowdfundingowe

Crowdfunding, czyli finansowanie społecznościowe jest nowoczesną metodą pozyskiwania kapitału niezbędnego do zrealizowania innowacyjnego projektu. Przedsiębiorcy przedstawiają ciekawe pomysły biznesowe i proszą o wsparcie finansowe. Czasami w zamian za dokonanie wpłaty rozdają różne gadżety lub inne oferty związane z ich projektem, czasem są to także udziały w przyszłych zyskach. Celem platform crowdfundingowych jest umożliwienie przeprowadzenia kampanii promocyjnej w jednym miejscu, w którym od razu gromadzi się fundusze pozyskane od wielu osób. Warto podkreślić, że crowdfunding jest coraz chętniej wybierany przez startupy jako alternatywna metoda finansowania swojej działalności.

Na przestrzeni lat powstało wiele platform crowdfundingowych. Do najpopularniejszych należą Kickstarter, Indiegogo, Patreon i Beesfund. Kickstarter został założony w 2009 r. i do tej pory cieszy się dużą popularnością. W finansowanie projektów z wykorzystaniem tej platformy zaangażowało się ponad 11 milionów użytkowników, którzy wpłacili łącznie niemal 2,5 miliarda dolarów. Swoje projekty zamieszczają zarówno startuperzy, naukowcy jak i mniej znani muzycy i artyści. Prowadząc kampanię na platformie należy określić cel w postaci kwoty potrzebnej na przedsięwzięcie oraz termin trwania zbiórki. W przypadku projektu zakończonego sukcesem platforma pobiera prowizję w wysokości 5% od wartości zebranych funduszy. W przeciwnym wypadku wszystkie wpłaty są zwracane bez żadnych potrąceń.

Beesfund jest pierwszą platformą oferującą crowdfunding udziałowy w Polsce. Crowdfunding udziałowy polega na dokonywaniu wpłat w zamian za udziały. Od 2012 r. zarejestrowano ponad 61 emisji, podczas których zgromadzono łączną kwotę o wartości 33,9 mln złotych. Jedną z najgłośniejszych kampanii przeprowadzonych na tej platformie była emisja akcji spółki Wisła Kraków, która potrzebowała funduszy na pokrycie długów. W ciągu jednej doby inwestorzy wykupili 40 tysięcy wypuszczonych akcji o łącznej wartości czterech milionów złotych.

InsurTech

InsurTech jest jednym z działów sektora FinTech i oznacza wszystkie innowacyjne rozwiązania technologiczne stosowane w branży ubezpieczeniowej. Na razie można wyróżnić kilka głównych obszarów dotyczących m.in. ubezpieczeń komunikacyjnych, zdrowotnych, społecznościowych (P2P) oraz usług maklerskich. Firmy i startupy pracujące na tym rynku dążą do całkowitej digitalizacji i oferują wiele produktów automatyzujących proces wybierania odpowiedniego pakietu i zawierania umowy ubezpieczeniowej. 

Jednym z czołowych przedstawicieli branży InsurTech w Wielkiej Brytanii jest firma Cuvva oferująca aplikację mobilną, która umożliwia zakup ubezpieczenia samochodu na godziny. Rozwiązanie jest bardzo popularne w tym kraju ze względu na obowiązujące tam prawo zabraniające osobie niebędącej właścicielem lub współwłaścicielem danego samochodu jeżdżenia nim jako kierowca bez posiadania własnego ubezpieczenia. Co więcej polisa ubezpieczeniowa obejmująca więcej niż jedną osobę jest dość droga. Z pomocą przychodzi rozwiązanie Cuvva, które pozwala na szybkie wykupienie taniego ubezpieczenia obowiązującego w czasie podróży. Cuvva w swojej ofercie ma również pakiety weekendowego, tygodniowego i miesięcznego ubezpieczenia. 

Robo-doradztwo

Robo-doradztwo jest jednym z narzędzi sztucznej inteligencji. Zaprojektowany algorytm zarządza portfelem klienta i automatycznie dokonuje inwestycji zgodnie z jego preferencjami. Na początku klient zawsze musi określić swój cel finansowy, wyznaczyć horyzont czasu trwania inwestycji, przyjąć akceptowalny poziom ryzyka oraz podać kwotę, jaką chce zainwestować. Następnie algorytm dopasowuje strategię do preferencji i zaczyna zarządzać portfelem. Program cały czas śledzi inwestycje i może dokonywać zmian w zakresie alokacji aktywów portfela klienta.

Jednym z rozwiązań wykorzystujących robo-doradztwo jest firma Betterment, która stworzyła specjalną aplikację do zarządzania finansami. Można w niej znaleźć wiele różnorodnych ofert dotyczących zarówno inwestycji jak i oszczędności. Specjalny algorytm dopasowuje każdy plan do preferencji i celu klienta.

Aplikacje budżetowe

Aplikacje budżetowe umożliwiają planowanie i monitorowanie ustalonego budżetu. Użytkownik na bieżąco śledzi swoje dochody i wydatki. Rozwiązanie nie tylko pomaga w łatwiejszym zarządzaniu finansami, ale również w gromadzeniu oszczędności. 

Aplikacja mobilna Empower umożliwia łatwe zarządzanie własnymi finansami. Nie tylko pozwala stworzyć cały budżet, ale również pogrupować wydatki ze względu na kategorie związane ze stylem życia danego człowieka. Dla każdej dziedziny ustala się limity, których nie można przekroczyć. Rozwiązanie na bieżąco kontroluje wydatki i wysyła informacje o zbliżaniu się do określonych limitów z danej kategorii. W ten sposób użytkownik wie kiedy musi ograniczyć swoje zakupy, aby nie przekroczyć ustalonego budżetu.

Płatności mobilne

Na przestrzeni kilku lat obserwuje się dynamiczny wzrost rynku płatności mobilnych. Z danych z serwisu Statista wynika, że w 2015 r. całkowity przychód tej usługi wyniósł 450 miliardów dolarów, a w 2019 r. suma przekroczyła wartość 1,18 bilionów dolarów. Płatności mobilne pozwalają na wykonywanie płatności bezgotówkowych za pomocą smartfonu lub smartwatcha przy wykorzystaniu odpowiedniej aplikacji. Rozwiązania FinTech pomału zastępują karty debetowe i kredytowe. 

PayPal jest systemem płatności internetowych umożliwiającym wykonywanie szybkich i bezpiecznych zakupów online. Wystarczy tylko utworzyć własne konto, które należy połączyć z wybranymi rachunkami bankowymi i przelać pieniądze. Następnie zakupy online można wykonywać płacąc tą metodą. PayPal nie tylko zmniejsza ryzyko kradzieży danych finansowych, ale jest również wygodną metodą płacenia. Dzięki temu systemowi nie ma już potrzeby wpisywania numeru karty kredytowej za każdym razem, gdy robi się zakupy przez Internet.

AFME (Association for Financial Markets in Europe) jest organizacją zajmującą się m.in. badaniem europejskiego rynku FinTech. Z jej raportów wynika, że Polska jest wiodącym krajem w Europie Środkowo-Wschodniej pod względem liczby zarejestrowanych firm dostarczających rozwiązań z branży FinTech.